Baş sahypa
\
Medeniýet
\
Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi — 2025: bä­şin­ji gün
Medeniýet
Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi — 2025: bä­şin­ji gün
Çap edildi 26.06.2025
5608

«Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» şy­ga­ry as­tyn­da geç­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi tä­sir­li wa­ka­la­ry bi­len oňa gat­na­şy­jy­lar we äh­li wa­tan­daş­la­ry­myz üçin ýat­da ga­ly­jy baý­ram­çy­ly­ga öw­rül­di. Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­nü­ne ga­bat­la­nyp ge­çi­ril­ýän bu giň ge­rim­li dö­re­di­ji­lik çä­re­si­niň esa­sy mak­sa­dy türk­men hal­ky­nyň ru­hy-me­de­ni mi­ra­sy­ny, öz­bo­luş­ly däp-des­sur­la­ry­ny, mil­li gym­mat­lyk­la­ry­ny wa­gyz et­mek­den yba­rat­dyr.

Hep­de­li­giň bä­şin­ji gü­nün­de Ahal we­la­ýa­ty­nyň dür­li kün­jek­le­rin­de bir­nä­çe çä­re­ler gu­ral­dy. Gü­nüň bi­rin­ji ýa­ry­myn­da Ak bug­daý et­ra­by­nyň Gä­mi oba­syn­da­ky me­de­ni­ýet öýün­de oba me­de­ni­ýet öý­le­ri­niň işi­ni kä­mil­leş­dir­mä­ge we baý mil­li mi­ra­sy­my­zy go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len çä­re­ler ge­çi­ril­di. Oba me­de­ni­ýet öý­le­ri­niň işi­ni kä­mil­leş­dir­mek, res­mi­na­ma­lar do­la­ny­şy­gy­nyň usu­ly­ýe­ti­ni döw­re­bap­laş­dyr­mak, tans we folk­lor sun­ga­ty­nyň ga­dy­my nus­ga­la­ry­ny di­kelt­mek bo­ýun­ça usu­ly mas­la­hat, gör­kez­me çy­kyş­la­ry hü­när­men­le­re tej­ri­be alyş­ma­ga, iş­le­ri has ne­ti­je­li gu­ra­mak üçin tä­ze bi­lim­le­ri öz­leş­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­di. Res­mi­na­ma­lar do­la­ny­şy­gy­nyň usu­ly­ýe­ti­ni döw­re­bap­laş­dyr­ma­ga aý­ra­tyn üns çe­kil­di. Bu ugur do­lan­dy­ryş amal­la­ry­ny ýe­ňil­leş­dir­mä­ge, ola­ryň aý­dyň­ly­gy­ny we ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Bu bol­sa, öz ge­ze­gin­de, me­de­ni­ýet iş­gär­le­ri­ne dö­re­di­ji­lik iş­le­ri­ne, ýer­li jem­gy­ýet­çi­lik bi­len gat­na­şyk­la­ra has köp wagt sarp et­mä­ge şert dö­re­der.

Tans we folk­lor sun­ga­ty­nyň ga­dy­my nus­ga­la­ry­ny di­kelt­mek me­se­le­le­ri ba­ra­da hem pi­kir al­şyl­dy. Bu ta­gal­la­lar me­de­ni öz­bo­luş­ly­ly­gyň aý­ryl­maz bö­le­gi bo­lan mil­li däp-des­sur­la­ry go­rap sak­la­ma­ga yg­rar­ly­ly­gyň su­but­na­ma­sy­dyr. Usu­ly gol­lan­ma­la­ryň we ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­nyň eser­le­ri­niň ser­gi­si çä­rä­niň äh­mi­ýe­ti­ni has-da art­dyr­dy. Ser­gi­de me­de­ni­ýet ul­ga­myn­da ga­za­ny­lan iň go­wy tej­ri­be­ler we tas­la­ma­lar, ýer­li se­net­çi­le­riň us­sat­ly­gy­ny, dö­re­di­ji­lik müm­kin­çi­li­gi­ni gör­kez­ýän el iş­le­ri­niň aja­ýyp nus­ga­la­ry köp­çü­li­ge ýe­ti­ril­di.

Me­de­ni fo­rum Gök­de­pe et­ra­by­nyň me­de­ni­ýet öýün­de do­wam et­di. Bu ýer­de «Türk­me­nis­tan — ÝU­NES­KO: Di­ýar­dan ýaý­ran ýol­lar» şy­ga­ry as­tyn­da «Asyr­la­ra ýaň sal­ýan des­san­çy­lyk sun­ga­ty» at­ly du­tar we beý­le­ki mil­li saz gu­ral­la­rynyň ser­gi­si ýaý­baň­lan­dy­ryl­dy hem-de des­san­çy bag­şy­la­ryň kon­ser­ti ge­çi­ril­di. Du­ta­ryň we onuň bi­len bag­ly­lyk­da, aý­dym-saz sun­ga­ty­nyň umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da yk­rar edil­me­gi hal­ky­myz üçin aý­ra­tyn äh­mi­ýet­li­dir. Ol pa­ra­hat­çy­ly­gyň we dost­lu­gyň ny­şa­ny bo­lan mil­li aý­dym-saz sun­ga­ty­nyň hal­ky­my­zyň ru­hy dur­mu­şyn­da­ky mi­ze­mez or­nu­ny be­ýan ed­ýär. Göz­ba­şy asyr­la­ryň jüm­mü­şi­ne uza­ýan bu sun­gat­da pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji hal­ky­my­zyň dur­muş pel­se­pe­si, ru­hy gym­mat­lyk­la­ry jem­le­nen­dir. Bag­şy-sa­zan­da­lar dö­re­di­ji­li­giň öz­bo­luş­ly mek­de­bi­ni ke­ma­la ge­ti­rip­dir­ler we bu sun­ga­ty ne­sil­den-nes­le ge­çi­rip­dir­ler. Ga­raş­syz Wa­ta­ny­myz­da bag­şy­çy­lyk sun­ga­ty­nyň öw­re­nil­me­gi, giň­den wa­gyz edil­me­gi halk sa­zan­da­la­ry­na, des­san­çy­la­ra aý­ra­tyn hor­mat-sar­pa go­ýul­ýan­dy­gy­nyň my­sa­ly­dyr.

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Ile döw­let ge­ler bol­sa...» at­ly ki­ta­byn­da türk­men ha­ly­çy ze­nan­la­ry­nyň ze­hi­ni bi­len du­tar­da saz çal­mak sun­ga­ty­nyň ara­syn­da­ky bag­la­ny­şyk be­ýan edil­ýär. Türk­men halk saz gu­ral­la­ry hä­zir­ki wagt­da dür­li or­kestr­le­riň dü­zü­min­de özboluşly sazlaşykly owazy bilen tapawutlanýar. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da du­tar mil­li saz sun­ga­ty­myz­da esa­sy or­ny eýe­le­ýär. Hä­zir­ki dö­wür­de ýaş ze­hin­ler öz ha­ly­pa­la­ry bi­len fes­ti­wal­la­ra, döw­let de­re­je­sin­de ge­çi­ril­ýän kon­sert­le­re gat­naş­ýar­lar, dür­li ýurt­la­ryň ab­raý­ly sah­na­la­ryn­da çy­kyş ed­ýär­ler. Mu­nuň özi kalp­lar­da ba­ky ýa­şa­jak sun­ga­ty dö­re­den meş­hur türk­men bag­şy­la­ry­nyň ýol­la­ry­nyň my­na­syp do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­niň aý­dyň gü­wä­si­dir. Hä­zir­ki za­man halk bag­şy­la­ry hem-de sa­zan­da­la­ry mil­li sun­ga­tyň däp­le­ri­ni sak­la­ýar­lar we ös­dür­ýär­ler. Des­san­çy bag­şy­la­ryň kon­ser­ti­ne gat­na­şan­lar bu asyl­ly ýö­rel­ge­le­riň ösü­şiň tä­ze de­re­je­si­ne çyk­ýan­dy­gy­na aý­dyň göz ýe­tir­di­ler.

Kon­sert mak­sat­na­ma­sy­na dür­li saz­lar, des­san­lar­dan par­ça­lar, meş­hur türk­men şa­hyr­la­ry­nyň goş­gu­la­ry­na dö­re­di­len aý­dym­lar gi­ri­zil­di. Çy­kyş eden­ler aja­ýyp aý­dym­la­ry, halk dö­re­di­ji­li­gin­den nus­ga­la­ry, halk saz­la­ry­ny us­sat­lar­ça ýe­ri­ne ýe­tir­di­ler. To­ma­şa­çy­lar ola­ryň çy­kyş­la­ry­ny şow­hun­ly el çar­pyş­ma­lar bi­len gar­şy­la­dy­lar. Bu çä­re Türk­me­nis­tan­da baý me­de­ni mi­ra­sy go­rap sak­la­mak we wa­gyz et­mek ug­run­da uly ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­di. Mu­nuň özi ÝU­NES­KO-nyň mak­sat­dyr we­zi­pe­le­ri­ne hem la­ýyk gel­ýär.

Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň no­bat­da­ky gü­ni Änew şä­he­rin­dä­ki me­de­ni­ýet öýün­de Oguz han adyn­da­ky «Türk­men­film» bir­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan su­ra­ta dü­şü­ri­len «Pa­ra­hat­lyk aý­dy­my» at­ly tä­ze fil­miň gör­ke­zi­li­şi we ki­no us­sat­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da dö­re­di­ji­lik du­şu­şy­gy bi­len ta­mam­lan­dy. Ki­no sö­ýü­ji­le­ri, me­de­ni­ýet ul­ga­my­nyň we­kil­le­ri­ni bir ýe­re jem­län bu çä­re ýur­du­my­zyň ki­ne­ma­tog­ra­fi­ýa­sy­nyň ösüş­le­re bes­len­ýän­di­gi­ni gör­kez­ýän mö­hüm wa­ka­la­ryň bi­ri­ne öw­rül­di. Tä­ze fil­miň dö­re­dil­me­gi­ne gat­na­şan­lar bi­len ge­çi­ri­len dö­re­di­ji­lik du­şu­şy­gy to­ma­şa­çy­la­ra re­žiss­ýor­lar­dyr su­ra­ta dü­şü­riş to­pa­ry­nyň ag­za­la­ry bi­len pi­kir alyş­ma­ga, fil­miň maz­mu­ny, su­ra­ta dü­şü­ri­li­şi, onuň ede­bi esa­sy­ny dü­zen ga­ra­ýyş­lar ba­ra­da gy­zyk­lan­dyr­ýan so­wal­la­ry­ny ber­mä­ge müm­kin­çi­lik dö­ret­di.

Umu­man, Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň bä­şin­ji gü­nü­niň çä­re­le­ri mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­zi we sun­ga­ty­my­zy ös­dür­mä­ge köp­ta­rap­ly çe­me­le­şil­ýän­di­gi­ni hem-de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da türk­men jem­gy­ýe­ti­niň ägirt uly ru­hy-dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­ny ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy­ny gör­kez­di.

Soňky habarlar
11.12
Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda Bitaraplygynyň 30 ýyllyk mynasybetli giň gerimli sergi açyldy
11.12
Aşgabatda Bitaraplygyň 30 ýyllyk binasynyň açylyş dabarasy geçirildi
11.12
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygyna bagyşlanan sergä gatnaşyjylara
10.12
Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany
10.12
Gahryman Arkadagymyzyň Türkmen-awstriýa dostluk toparynyň ýolbaşçysy bilen duşuşygy
10.12
Gahryman Arkadagymyzyň Türkmen-ýapon dostluk toparynyň ýolbaşçysy bilen duşuşygy
10.12
«Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen maslahat durnukly ösüşi üpjün etmekde zenanlaryň möhüm ornuny tassyklady
10.12
Haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidentiniň duşuşyklary
09.12
2025-nji ýylyň noýabry: Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary syýasy başlangyçlaryndan ugur alyp
09.12
Gahryman Arkadagymyzyň ynsanperwer ýörelgeleri dabaralanýar
top-arrow